De BMGN en het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1813-1840)

Abstract

In dit artikel wordt nagegaan welke bijdrage de jubilerende BMGN leverde aan de geschiedschrijving over het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (VKN), en dus aan het onderzoek over het samengaan van Noord en Zuid tussen 1815 en 1830 en de scheiding van 1830-1839. In vergelijking met andere periodes en thema’s is de oogst vrij mager, ook al is dit een onderwerp dat zonder meer thuishoort in een tijdschrift met een Nederlands-Vlaamse redactie. Maar in Nederland noch in België is de studie van het VKN een bijzonder geliefd onderwerp. Wanneer na 1945 de contemporaine geschiedenis in beide landen doorbreekt, en zeker na 1970, komt dit onderwerp wel meer aan de orde, ook in de BMGN. Onder invloed van de nouvelle histoire komt er meer ruimte voor zakelijke, kritische en demystifiërende benaderingen, die zowel Nederlandse als Vlaamse historici op de geschiedenis van het VKN toepassen. De herdenking van 150 jaar België zwengelt vanaf 1980 de samenwerking tussen de historici van beide landen aan. De economische geschiedenis van het VKN wordt zelfs het onderwerp van meerdere discussiefora in BMGN. Maar ook het politieke bestel en de kerk-staat relatie worden er vernieuwend benaderd, en dit geldt eveneens voor de onderwijsgeschiedenis, het weldadigheidsbeleid en de rol van de leidende elites. Vanaf de jaren 1990 krijgen cultuurhistorische benaderingen en processen van natievorming volop aandacht, terwijl 200 jaar VKN een boost in de historiografie veroorzaakt. Kortom, zonder te willen beweren dat de BMGN de geschiedenis van het VKN tussen 1814 en 1839 in al haar aspecten onderzoekt, zijn de bijdragen, recensies en discussiedossiers van het tijdschrift onontbeerlijk voor elke geschiedschrijver van het VKN.

This article examines how the BMGN, now celebrating its jubilee, has contributed to the historiography of the United Kingdom of the Netherlands (VKN) and consequently to research on the convergence between North and South from 1815 to 1830 and their separation of 1830-1839. Compared with what is available on other periods and themes, the material here is far from plentiful, even though this subject certainly belongs in a journal with a Dutch-Flemish editorial board. Neither in the Netherlands nor in Belgium, however, do studies devoted to the VKN abound. After 1945, with the rise of contemporary history in the two countries, and certainly after 1970, this subject surfaces more frequently, including in the BMGN. Influenced by the nouvelle histoire, interest among Dutch and Flemish historians in the history of the VKN has become more straightforward, discerning and demystifying. From 1980 the celebration of 150 years of Belgium as an independent country has been inspiring joint efforts between historians from the two countries. The economic history of the VKN is even highlighted in several discussions in the BMGN. The political system and the churchstate relationship are considered from a similarly innovative perspective, as is the history of education, policy on charitable endeavours and the role of the leading elites. From the 1990s cultural-historical approaches and nation-building processes have been receiving extensive consideration, while the bicentennial anniversary of the VKN gives historiography a boost. Without claiming that the BMGNembodies research on all aspects of the history of the VKN between 1814 and 1839, the contributions, book reviews and discussion sections of the journal are indispensable for every historian of the VKN.